Kinh thành Huế và những bí ẩn Phong Thuỷ

Nhân những ngày cuối năm, chúng tôi kính mời Quý anh chị đến thăm Huế – Cố đô của Việt Nam vào thời phong kiến. Bằng bài viết này, phong thuỷ Minh Việt xin gửi đến Quý anh chị một góc nhìn khác về Huế, nơi thơ mộng, non nước hữu tình bằng phong thuỷ.

Không chỉ mang những giá trị nghệ thuật được cả thế giới công nhận, kiến trúc Kinh thành Huế còn là một mẫu mực của việc áp dụng thuật phong thủy. 

1. Sự ra đời

Kinh thành Huế (hay Thuận Hóa) là một tòa thành ở cố đô Huế, nơi đóng đô của triều đại nhà Nguyễn trong suốt 143 năm (1802–1945). Kinh thành Huế được vua Gia Long tiến hành khảo sát từ năm 1803, khởi công xây dựng từ 1805 và hoàn chỉnh vào năm 1832 dưới triều vua Minh Mạng.

Ngay sau khi vua Gia Long thống nhất đất nước, ông đã đích thân nghiên cứu tìm hướng tốt và cuộc đất thuận tiện xây dựng kinh thành cho đất nước của mình. Diện tích xây dựng của nơi này khá lớn, nên trước khi tiến hành cho xây dựng kinh đô, ông đã lên kế hoạch lấy đất và cho di cư khá lớn. Dân cư của 8 làng phải di dời đi nơi khác gồm: Phú Xuân, Vạn Xuân, Diễn Phái, An Vân, An Hòa, An Mỹ, Thế Lại, An Bửu, trong đó đất làng Phú Xuân hầu hết đều nằm gọn trong phạm vi kinh thành sẽ xây. Vì thế, vua Gia Long đã cấp 30 mẫu ruộng, 3 khoảng đất để dựng nhà và 1000 quan để giúp dân Phú Xuân – 7 làng còn lại theo tài liệu của Tả tham tri Bộ binh Võ Liêm mỗi nhà “được cấp 3 lạng và mỗi ngôi mộ dời đi được cấp 2 lạng”. Nhà vua nghĩ rằng việc đền bù nhà cửa, ruộng vườn cần phải chu đáo, giữ yên lòng dân để bắt tay xây dựng trên tổng diện tích 520ha và chu vi 9.889m. Huỳnh Đình Kết nhận định đây là đợt giải tỏa lớn, triệt để và khẩn trương, tiến hành trong vòng 2 năm, riêng phần mộ vắng chủ quy tập về nghĩa trang Ba Đòn có đến 10.000 ngôi.

Di dời xong, Gia Long chọn ngày tốt vào tháng tư âm lịch, nhầm 9.5.1804 dương lịch để bắt tay xây dựng vòng trong thành (vòng trong của Đại Nội) với tổng chu vi 4 cạnh là 307 trượng, 3 thước 4 tấc (1.229m), thành bằng gạch cao 9 thước 2 tấc (3m68) và dày 1 thước 8 tấc (0m72) – theo Võ Liêm. Sau đó, công việc tiếp tục qua nhiều giai đoạn, song nhìn toàn cục kinh thành Huế quay mặt về hướng Đông nam (Tốn) thay vì hướng chính Nam như các vua chúa thường chọn theo thuật phong thủy để xây cung điện của mình.

2. Góc nhìn theo phong thuỷ

Vì sao vua Gia Long lại quyết định chọn hướng như thế? Theo khá nhiều tư liệu được nghiên cứu về cổ học, lịch sử học, công trình kiến trúc của Cố cung được tiến hành xây dựng theo một hệ thống các quy tắc hết sức nghiêm ngặt, dựa vào hình thế của long mạch, núi sông, lý số và cả dịch học. Chúng tôi xin trích dẫn như sau

2.1. Kinh đô, theo quan niệm phong thủy ngày xưa đều hướng về Nam – hướng dành cho vua chúa, nhưng ngay tại vùng Thừa Thiên, mạch núi chạy từ Trường Sơn, đặc biệt là quần sơn kề cận sát kinh đô cho đến dãy Bạch Mã đều chạy theo hướng Tây bắc – Đông nam. Dựa vào thế đất tạo trường huyệt ấy, kinh thành nhìn về hướng Đông Nam là lựa chọn tốt nhất

2.2. Theo thuật phong thủy thì bất cứ một ngôi nhà hay cung điện gì thì ở phía trước gọi là chu tước (chim sẻ đỏ) thuộc hướng Nam, hành hỏa. Phía trái (từ ngoài nhìn vào) gọi là bạch hổ (hổ trắng) thuộc hướng Tây, hành kim. Phía phải gọi là thanh long (rồng xanh) thuộc hướng Đông, hành mộc. Phía sau gọi là huyền vũ (rùa đen) thuộc hướng Bắc, hành thủy. Đặt kinh thành dựa theo hướng thiên nhiên, dùng ngũ hành mà sinh khắc chế hóa để sửa đổi, tạo thế quân bình, rồi dùng ngũ hành mà tạo lục thân để đoán vị và quy hoạch, bố trí ra cung điện.

2.3. Phong thủy cũng quan niệm rằng: phía Tây thuộc về chủ; phía Đông thuộc về thê thiếp, bạn bè ti bộc, vật giá, châu báu, kho đụn, vật loại… tức là những thứ mà chủ sai khiến, sử dụng; phía sau thuộc về tử tôn, môn sinh, trung thần, lương tướng. Từ đó, việc bố trí các cung điện, dinh thự… trong Kinh thành, Hoàng thành và Tử cấm thành cũng dựa vào nguyên tắc này mà phân bổ chức năng.

2.4. Kinh thành Huế xây dựng ở vùng đất có nước phủ nhiều bề, theo phong thủy là nơi tụ thủy, đất phát tài. Nhưng phía Tây kinh thành lại có khí núi xung sát, sông Hương uốn khúc vì thế hành kim rất vượng. Điều này sẽ có hại cho phía Đông, chủ hành mộc (kim khắc mộc). Mộc yếu sẽ dẫn đến sự hạn chế về của cải, dân chúng, thương mại…, kim động sẽ gây hại cho dương trạch nên dễ sinh tật bệnh, tổn hại gia đạo. Vì thế phải xây chùa miếu ở phía Tây để trấn. Đó là lý do ra đời Văn Miếu, chùa Thiên Mụ ở phía Tây kinh thành Huế được xây dựng và là biểu tượng cho đến ngày nay.

Về mặt phong thủy, tiền án của kinh thành là núi Ngự Bình cao hơn 100 mét, đỉnh bằng phẳng, dáng đẹp, nằm giữa vùng đồng bằng như một bức bình phong thiên nhiên che chắn trước kinh thành. Hai bên là Cồn Hến và Cồn Dã Viên làm tả Thanh Long, hữu Bạch Hổ (rồng xanh bên trái, hổ trắng bên phải) tạo thế rồng chầu hổ phục, tỏ ý tôn trọng vương quyền. Minh đường thủy tụ là khúc sông Hương rộng, nằm dài giữa hai cồn như một cánh cung mang lại sinh khí cho kinh thành. 

Vòng thành có chu vi gần 10km, cao 6,6m và dày 21m được xây khúc khuỷu với những pháo đài được bố trí cách đều nhau, kèm theo các pháo nhãn, đại bác, kho đạn. Thành ban đầu chỉ đắp bằng đất, mãi đến cuối đời Gia Long mới bắt đầu xây gạch. Bên ngoài vòng thành có một hệ thống hào bao bọc. Riêng hệ thống sông đào (Hộ Thành Hà) vừa mang vai trò bảo vệ lại vừa là giao thông đường thủy có chiều dài hơn 7km.

Xem ra phong thủy kinh thành Huế cũng không có gì đặc biệt nếu so với các linh địa nổi tiếng khác trên thế giới. Nhưng nếu kết hợp với quá trình tích đức 200 năm khởi nguồn là việc xây chùa Thiên Mụ để tụ linh cho long mạch thì kinh thành Huế chính là kết quả của sự dày công tụ linh tích đức đó. Trong lịch sử có dòng họ nào làm Chúa đến 200 năm rồi lại làm Hoàng Đế thêm 143 năm, mở mang ra một lãnh thổ rộng lớn và hùng mạnh hơn bất kỳ thời nào trong 4000 năm lịch sử Việt Nam? Kinh đô Huế phải được xem xét đúng với giá trị vĩ đại của nó. Huế vừa là kỳ quan phong thủy tâm linh, vừa từ phong thủy mà khai sáng cả một thời đại thịnh trị của dân tộc. Để xây dựng nên, họ Nguyễn đã mất hơn 232 năm vừa chuẩn bị âm đức vừa tiến hành xây dựng. 

Kiến trúc quan trọng nhất của kinh đô Huế là tòa kinh thành. Bằng vốn văn hóa sâu dày trăm năm và tài trí của dân tộc, các vị vua triều Nguyễn đã tạo nên một tòa kinh thành tráng lệ. Ngoài việc dùng làm nơi sinh hoạt, tòa thành này còn có một vai trò vô cùng quan trọng; đó là: Tận dụng sức mạnh phong thủy, kế thừa truyền thống Nho học để định hình một tiêu chuẩn lãnh đạo chuẩn mực nhất cho muôn đời con cháu nhà Nguyễn noi theo. 

Vì phong thủy thượng thừa vốn không phải dùng để chiêu tài cầu may mà chính là dùng cho Đế vương cai trị thiên hạ; sắp xếp quốc gia sao cho Thiên–Địa–Nhân đạt đến sự hòa hợp cao nhất (Thái hòa) mà vươn đến thời toàn thịnh. Vậy nên kiến trúc phong thủy của cả tòa thành phải đạt được cảnh giới thông linh, có thể sinh ra trường năng lượng tốt lành, tác động được đến tư duy và cách sinh hoạt của chủ nhân khiến nó trở nên hài hòa chuẩn mực, biến chủ nhân thành một đấng minh quân.

Trong trường hợp một người quá kém cỏi lên làm vua thì phong thủy của tòa thành cũng sẽ cứu vãn một phần, để vị vua ấy không trở thành hôn quân bạo chúa. Chính vì thế cố đô Huế mang một giá trị vĩnh hằng trong nghệ thuật kiến trúc Việt Nam, không phải ở tầm vóc quy mô công trình mà chính ở giá trị phong thủy tâm linh, cũng như quá trình cải tạo phong thủy hơn 200 năm mà các vua chúa Nguyễn đã dày công gây dựng.

Đây là chuẩn mực đầu tiên và tổng quát nhất về việc cai trị mà một vị vua mới lên ngôi đều phải nắm rõ. Và đó chỉ là một yếu tố, vẫn còn hàng loạt những bài học nữa đã được khéo léo cài sẵn trong những kiến trúc ở kinh thành. Chúng tồn tại một cách trầm mặc như những ông thầy nghiêm khắc nhất, luôn nhắc nhở nhà vua suốt cả cuộc đời. 

Có thể nói, ở Kinh thành Huế – nơi cố đô có yếu tố phong thủy kết hợp với nghệ thuật cung đình đã để lại một kiệt tác kiến trúc – cảnh quan cho hậu thế. Đây cũng là yếu tố làm nên giá trị cốt lõi của quần thể di tích Cố đô Huế – Di sản văn hóa thế giới được công nhận đầu tiên của Việt Nam.

Ngoài ra, tôi đã làm 1 video phân tích về Phong Thủy Kinh Thành Huế theo Tam Hợp phái, mọi người có thể vào xem clip: https://youtu.be/ROj58PxzUwo

___________________________________________

Hiện tại, Học Viện Phong Thủy Minh Việt tuyển sinh liên tục các khóa học: 

▪️ Kinh Dịch

▪️ Phong Thủy Nhà Cửa, Phong Thủy  âm Trạch

▪️ Kỳ Môn Độn Giáp

▪️ Bát Tự

▪️ Nhân Tướng học

▪️ Thần Số học

▪️ Xem ngày Tốt Xấu

Ứng Dụng Vật Phẩm Phong Thủy Cải Biến Vận Mệnh

▪️ Chuyên gia Phong Thủy, Đào tạo hành Nghề Phong Thủy Cấp Tốc

▪️ Và các khóa học theo yêu cầu, tư vấn phong thủy cho cá nhân, doanh nghiệp…

—

Master Nguyễn Tuấn Cường

Thành viên Ban Lãnh Đạo của Viện Nghiên cứu những bí ẩn Vũ trụ và Văn hóa phương Đông.

Cố vấn phong thủy cho các thành viên cấp cao:

▪️ Trung Ương Hội Kỷ Lục Gia Việt Nam

▪️ Viện Ứng Dụng Sức Khỏe Bách Niên Trường Thọ Richs Việt Nam

▪️ Tổ Chức Niên Lịch và Thành Tựu Việt Nam

▪️ Tổ Chức Kỷ Lục Người Việt Toàn Cầu

Sáng lập và điều hành Học Viện Phong Thủy Minh Việt (Học Viện Phong Thủy Nam Việt cũ)

—

Hotline: 0973 065 391

Website: https://phongthuyminhviet.com/

Youtube: https://www.youtube.com/hocvienphongthuyminhviet

Tiktok: https://www.tiktok.com/@mastertuancuong/

Ghi chú: Nhớ cmt thêm bên dưới như sau:

Ngoài ra, tôi đã làm 1 video phân tích về Phong Thủy Kinh Thành Huế theo Tam Hợp phái, mọi người có thể vào xem clip: https://youtu.be/ROj58PxzUwo